فضای مجازی فضایی تئوری هست که ارتباطات کامپیوتری درون آن رخ مـی‌دهد. متن نمایشنامه با موضوع فضای مجازی آسمونی درون این بخش با نگاهی متفاوت بـه تعریف فضای مجازی مـی پردازد. متن نمایشنامه با موضوع فضای مجازی دعوت مـی کنیم که تا پایـان همراهمان باشید.

فضای مجازی درون دههٔ ۱۹۸۰ وارد ادبیـات علمـی ـ تخیلی شد و شاغلان درون زمـینـهٔ کامپیوتر و علاقه‌مندان به‌سرعت آن را بـه کار بردند و در دههٔ ۱۹۹۰ رایج شد. درون این دوره، متن نمایشنامه با موضوع فضای مجازی استفاده از اینترنت، شبکه و مخابرات دیجیتال سریعاً درون حال رشد بود و لفظ «فضای مجازی» مـی‌توانست بسیـاری از ایده‌ها و پدیده‌های نوظهور را نمایندگی کند کـه بصورت مستقیم و غیر مستقیم نمایندگی مـی‌کند.

لفظ مادرِ فضای سایبر، سایبرنتیک هست که از κυβερνήτης یونانی باستان به‌معنای فرماندار یـا راننده مشتق شده، واژه‌ای کـه نوربرت وینر به منظور کار پیشگامانـه‌اش درون مخابرات الکترونیک و علم کنترل به‌کار برد.

با این کـه نباید فضای مجازی را با اینترنت اشتباه گرفت، از این لفظ غالباً درون اشاره بـه اشیـا و شخصیت‌هایی کـه تا حد زیـادی درون خود شبکه مخابراتی وجود دارد بـه کار مـی‌رود که تا جایی کـه برای مثال ممکن هست به طور استعاری گفته شود یک وبگاه، «در فضای مجازی وجود دارد».

بر اساس این تعبیر، اتفاقاتی کـه در اینترنت رخ مـی‌دهد درون «فضای مجازی» بـه وقوع مـی‌پیوندند نـه جاهایی کـه شرکت کنندگان یـا سرورها بـه طور فیزیکی واقع شده‌اند. مـیشل فوکو فیلسوف از لفظ هتروتوپیـا درون توصیف چنان فضاهایی کـه به طور همزمان فیزیکی و ذهنی هستند استفاده کرد.

معنای فضای مجازی و ویژگی های آن

نوربرت وینر- بنیـانگذار علم سایبرنتیک – درون کتاب” سایبرنتیک و جامعه” مـی گوید کـه سایبرنتیک از واژه یونانی کوبرنتس (KUBERNETS) بـه معنای سکاندارکه منشا آن واژه انگلیسیرنر (GOVERNER) است، اقتباس شده است. وی معتقد هست که پیش از آن نیز این واژه درون سده ۱۹ توسط آمپر درون اشاره بـه مفهومـی کـه در علوم سیـاسی مورد استفاده قرار گرفته است.

در تعریف سایبرنتیک، وینر ارتباط گیری و کنترل را بـه طور توامان دخیل دانسته چرا کـه معتقد هست زمانیکه فرد با شخص دیگری درون حال برقراری ارتباط هست و پیـامـی را به منظور او مـی فرستد و طرف مقابل پیـام وابسته ای را بـه فرد باز مـی گرداند کـه حاوی اطلاعاتی هست که درون آغاز درون دسترس او بوده، این فرآیند ملزم مـیزان خاص از کنترل طرفین بر ارتباط و آگاهی از پیـام است.

در فرهنگ علوم اجتماعی گولدوکولب نیز سایبرنیتک بدین گونـه تعریف شده است: متن نمایشنامه با موضوع فضای مجازی ” سایبرنتیک بـه مجموعه ای از نظریـه ها و پژوهش ها اشاره مـی کند کـه توجه خود را بـه انسان ها، ارگانیسم های دیگر و ماشین ها معطوف کرده اند. کانون توجه نظریـه ها و پژوهش های یـاد شده عبارت هست از:الف- خود نگه دار و خود کنترلی بودن دستگاه های مکانیکی و ارگانیک از راه دستگاه های از راه فرآیند باز خورد، ب- پیـام رسانی و تبادل اطلاعات درون دستگاه های مکانیکی و اندامـی.

در مجموع مـی توان گفت کـه سایبرنتیک امروزه موضوعی مـیان رشته ای هست و از آن درون علوم بسیـار متعددی مثل ریـاضیـات، الکترونیک، زیست شناسی، جامعه شناسی، روان شناسی، ارتباطات و غیره درون جهت شناخت و مطالعه رفتارها، بازخوردها و پاسخ درون هر سیستمـی استفاده مـی شود. که تا کنون نیز ترکیب هایی بی شمار و مشتقات متعددی از این کلمـه ساخته شده کـه همگی پیوند سایبر را با خود بـه همراه دارند. یکی از این ترکیبات فضای مجازی یـا همان فضای سایبرنتیک است.

فضای مجازی به منظور نخستین بار توسط ویلیـام گیمسبون- نویسنده کانادایی رمان های علمـی- تخیلی- درون سال ۱۹۸۲ مورد استفاده قرار گرفت. فضای مجازی به منظور گیبسون درون حقیقت فضایی تخیلی هست که از اتصال رایـانـه هایی پدید آمده هست که تمامـی انسان ها، ماشین ها و منابع اطلاعاتی درون جهان را بـه هم متصل کرده اند.

این معنا بـه صورت تقریبی مشابه معنایی هست که ما امروزه از کاربرد لفظ فضای مجازی درون نظر داریم. کینزا فضای مجازی را به منظور مثال محیطی بر ساخته از اطلاعات نامرئی- اطلاعاتی کـه مـی تواند اشکال مختلفی بـه خود بگیرد- تعریف مـی کند. وی به منظور کمک بـه فهم این مفهوم سازی و ارائه یک تصویر خوب و مناسب از فضای مجازی بـه تعریف اجزای فضا از طریق اینترنت مـی پردازد.

فضای مجازی را مـی توان به منظور توصیف تمام انواع منابع اطلاعاتی موجود شده از طریق شبکه های رایـانـه ای بـه کار برد، درون حقیقت فضای مجازی نوع متفاوتی از واقعیت مجازی و دیجیتالی هست که توسط شبکه های رایـانـه ای هم پیوند تامـین مـی شود کـه با اندکی مسامحه مـی توان آن را مترادف با شبکه جهانی اینترنت دانست.

اندرسون واقعیت مجازی را “واقعیت خلق شده توسط رایـانـه” مـی داند، واقعیتی کـه از آن رو مجازی یـا مصنوعی هست که درون دنیـای واقعی محیط مادی، مکانی را اشغال نکرده و در اذهان کاربران درون نتیجه تعامل با واسط الکترونیکی وجود دارد. واقعیت مجازی واقعیتی هست که وجود فیزیکی نداشته توسط نرم افزار تولید مـی شود.

فضای سایبر یـا مجازی ترکیبی از دو مفهوم، مجزا هست که درون کنار هم مفهوم واحدی را خلق کرده اند، بنابراین بهتر هست برای درک این مفهوم نخست این مفهوم واحد را شکسته و جزء بـه جزء بررسی کرده و سپس مجدداً آنـها را درون هم ادغام کنیم.

کار را با واژه سایبر آغاز مـی کنیم. این واژه از ریشـه یونانی لغت کنترل گرفته شده و به طور ترکیبی درون واژه سایبرنتیک بـه کار رفته است. همانطور کـه پیش از این نیز گفته شد مفهوم سایبرنتیک دلالت بر سیستم های کنترلی ابر تکنولوژی های رایـانـه های بـه هم پیوسته، تکنولوژی جدید و واقعیـات مصنوعی با راهبردهای دستیـابی و کنترل سیستمـی دارد.

کاربرد دیگر واژه سایبر درون ارتباط با مفهوم دیگری تحت عنوان “ارگانیسم سایبر یـا سایبرارگ” است. این واژه دلالت بر امتزاج ماشین و ارگانیسم انسانی و حاصل پیوند بین طبیعت، جامعه و تکنولوژی است.

مفهوم دوم بـه کار رفته درون واژه فضای مجازی، مفهوم فضا است. معمولاً مفهوم فضا درون مقایسه با مفهوم مکان توصیف و تعریف مـی شود و بدون شک نخستین وجه تمایزی کـه در جریـان مقایسه مکان و فضا برجسته است، سطح انتزاع این دو مفهوم است. فضا درون مقایسه با مکان مفهومـی بسیـار انتزاعی و به سختی قابل تصور بوده بـه طوری کـه درک این مفهوم بدون واسطه درک مکان به منظور ما موجودات فیزیکی غیر ممکن است.

در حقیقت همانطور کـه گل محمدی درون کتاب جهانی شدن، فرهنگ و هویت درون مقایسه مکان با فضای بیـان مـی دارد، درون حقیقت فضا دال بر همـه جا و مکان دلالت بر جایی معین هست و از همـین رو هست که تصور همـه جایی بسیـار دشوارتر از جایی خاص است.

مکان دارای محتوا هست ولی فضا نوعی خلاء است، مکان دارای دو بعد هست در حالیکه فضا مفهومـی سه بعدی است. مکان مفهومـی مرزپذیر و قابل محدود شدن اما فضا مفهومـی مرکز و تا حدودی نامتناهی است. مکان همواره بـه تثبیت و تصلب گرایش دارد ولی فضا بـه سیـالیت و رها شدگی. تمام خصوصیـات ذکر شده را مـی توان ویژگی فضای مجازی، جزءلاینفک آن و ناشی از فضا بودگی آن دانست درون حقیقت درک مفهوم فضای مجازی بدون درک مفهوم فضا و اهمـیت آن درون جهان امروز بی معنا است.

در حقیقت فضای مجازی مانند هر فضایی دارای موقعیت جغرافیـایی، فیزیکی یـا محدوده سرزمـینی خاص نیست ولی با این وجود نوعی واقعیت برجسته درون جهان معاصر است، چرا کـه ما کنشگران انسانی هر روزه درون آن دست بـه عمل مـی زنیم با آن درون تعامل هستیم، از آن یـاری مـی طلبیم و با او بـه داد و ستد اطلاعات مـی پردازیم.

مایکل بندیکت، فضای مجازی را بـه عنوان جهانی نو و موازی با جهان واقعی و مخلوق رایـانـه های جهان و ارتباط های بین آنان تعریف مـی کند. جهانی (یـا فضایی) کـه در آن انباشت جهانی از دانش، سرگرمـی، شاخص ها، مقیـاس ها، کنش ها و از همـه پراهمـیت تر انباشتی از عاملان انسانی تغییر یـافته و دگرگون شده، شکل یـافته است.

در هر حال فضای مجازی درون هر تعبیری و با هر تعریفی، قلمرویی وسیع، بدیع و بکر هست که به منظور ساکنان خود امکانات، آزادی ها، فرصت ها، دلهره ها، آسیب ها و محدودیت های نوینی را بـه همراه دارد. اهمـیت این قلمرو که تا حدی هست که امروزه برخی اندیشمندان صحبت از دو جهانی شدن دنیـا معاصر مـی کنند. همانطور کـه جبل عاملی درون مقاله ای تحت عنوان “جهانی شدن ها” مفاهیم و نظریـه ها” مـی گوید: پارادایم دو جهانی شدن ها نگاهی هست که درون درجه اول بر تمایز بین جهان مدرنیته و جهان جهانی شده تاکید مـی کند و در درجه بعد بـه تبیین و متمایز دو جهان موازی و در عین حال بـه هم آمـیخته واقعی و مجازی مـی پردازد.

با این نگاه مـهمترین تغییر جهان معاصر کـه بنیـان تغییرات آینده جهان را مـی سازد، رقابتی شدن جهان واقعی و جهان مجازی است. ظهور جهان جدید یعنی جهان مجازی، بسیـاری از روندها و نگرش ها و ظرفیت های آینده جهان را تحت تاثیر خود قرار مـی دهد. این جهان درون واقع بـه موازات و گاه حتی بر جهان واقعی مسلط شده و عینیت واقعی پیدا مـی کند.

این دو جهان دارای داد وستدهای بیشماری با یکدیگر هستند. جهان واقعی با خصایصی مانند جغرافیـا داشتن، دارای نظام سیـاسی خاص بودن، محبوس بودن، طبیعی بودن و غیره از جهان مجازی متمایز مـی شود و جهان مجازی نیز درون مقابل با خصیصه هایی مثل بی مکانی، فرازمان بودن، تکثر داشتن، قابل دسترس بودن همزمان و غیره از جهان واقعی بـه طور نسبی جدا مـی شود.

از نظر عاملی مـهمترین تغییری کـه فضای دو جهانی یـا بـه عبارتی دیگر ظهور فضای مجازی و در پرتوی آن شکل گیری جهان مجازی بـه وجود آورده، تغییر درون روابط انسانی است؛ جایگزینی روابط چهره بـه چهره سنتی با روابط مجازی با واسطه رایـانـه، شاید مـهمترین بخش این تغییر هست که درون جای خود بیشتر بدان خواهیم پرداخت.




[فضای مجازی چیست – آسمونی متن نمایشنامه با موضوع فضای مجازی]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sun, 15 Jul 2018 20:54:00 +0000